Kalça kemiği başının çeşitli sebeplerle kanlanmasının azalması ve buna bağlı olarak kalça kemiği başının erimesidir. Kalça eklemi kıkırdağına komşu kemikte meydana geldiği için kalça eklemi ile ilgili problemler ortaya çıkar.
Hastalığın başlangıcı genelde sessizdir. Hastalık ilerledikçe kalça ekleminde ağrı,hareket kısıtlılığı başlar ve genelde hastalar bu dönemde başvururlar. Hastalık çok ilerlediğinde kalça ekleminin ileri harabiyetine bağlı olarak yürüme mesafesi kısalır, günlük aktivitelerin yerine getirilmesi zorlaşır (çorap giymek, ayakkabı giymek, pantolon çıkarmak gibi). İlk ağrının çıkması ile eklemin tamamen harap olması süresi hastaya göre değişir (Birkaç ay- birkaç yıl arasında).
Travmatik ya da gelişimsel kalça çıkığı, kalça başı çevresi kırıkları sonrası gelişebilen posttravmatik femur başı avasküler nekrozları tipleri yaklaşık hastaların 1/5idir.
Travma dışında en sık sorumlu kortizon kullanımıdır. Bunun yanında kronik alkol kullanımı, orak hücreli anemisi olanlar, otoimmun hastalıklar, AIDS, radyoterapi, kemoterapi.
Hastalığın yakalandığı evreye ve hastanın genel durumuna göre değişir ama kabaca kıkırdakta belirgin miktarda bir çökme olup olmamasına göre değişir.
Erken Dönem: Kıkırdakta hiç çökme olmadığı evrede Core Decompresyon adı verilen kalça eklemini kanlandırmayı hedefleyen işlem yapılır.
Ara Dönem: Burada kıkırdakta yaygın olmamakla beraber çökme başlamıştır ama eklem yüzeyleri henüz bozulmamıştır. Hastalar en sık bu dönemde görülür ve genelde hastalara mevcut kıkırdağını kullanarak eklemin yeniden rekonstrükte edilmesi yerine protez ameliyatları önerilir.
Tarafımdan bu dönem hastalarına, kıkırdaklarının deforme kısımlarını düzeltip kıkırdak altındaki ölü kemiğin greftlerle desteklenmesi yolu önerilir.
Bu uygulama teknik olarak zor olmakla birlikte erken yaşta uygulanılacak bir protezden hastayı kurtarabildiği için mutlaka bu ara dönem hastalarına denenmelidir
Opr. Dr. Halil Buldu
Geç Dönem: Kıkırdaktaki çökme fazladır ve buna bağlı olarak kalça kemiği başnda ve kalça kemiği yuvasında kıkırdak harabiyeti oluşmuştur. Bu durumda kalça eklemi artroplastisi (yüzey artroplastisi ya da total artroplasti) seçeneği düşünülmelidir.
Resim 1: Kalça kemiği başının dolaşımının artması için kıkırdak altı kemiğe kadar oyulması.
Resim 2: Kemiğin oyulması işleminin çeşitli doğrultularda tekrarlanarak maksimum yüzey sağlanmış olur.
Resim 3: Oyulma işlemi tamamlanan kanalın greft ile doldurulması.