Diz eklem kıkırdağının ileri derecede harap olduğu ve protez dışında diğer seçeneklerin uygulanmasının mümkün olmadığı durumlarda diz protezi ameliyatı planlanmalıdır. Diz protezi; çeşitli sebeplerle dejenere olmuş eklem kıkırdağının eklemden uzaklaştırılarak yerine özel, yüksek teknolojili materyallerle kaplanmasıdır.
Diz ekleminde ileri derecede kıkırdak harabiyeti (kireçlenme) olan, cerrahi dışı yollar ile ağrısı kontrol altına alınamayan ve/veya aktivite kapasitesi ağrı nedeniyle azalmış olan hastalara uygulanmalıdır.
Ağrının karakteri protez ameliyatı kararında önemlidir. İstirahatte olan ya da uykudan uyandıran tipte ağrısı varsa, ağrı kesicilerle kontrol altına alınamıyorsa protez lehine düşünmek gerekir.
Genelde 60 yaş ve üzerine uygulanması klasik bilgidir fakat yukarıda sayılan durumları karşılayan çok daha genç hasta grubu olduğunda da protez cerrahisi düşünülebilir.
Romatolojik hastalık zemininde diz kireçlenmesi ya da eski diz travması sonrasında diz kireçlenmesi erken yaşlarda görülebilir.
Diz eklemindeki kıkırdakların özel kılavuz cihazlar vasıtasıyla uzaklaştırılması ve bunun yerine iki adet metal komponenti ve arada eklem yerine geçip hareketi sağlayacak özel yoğun bir plastik türevi uygulanmasıdır.
Protez uygulamasında uygulanan protezin kemikle uyumu kadar diz çevresindeki yumuşak dokuların diz hareketlerine izin verecek kadar rahat, gevşekliğe yol açmayacak kadar da sıkı olması gerekir. Bu dengenin elde edilip edilemediği ameliyatın belli aşamalarında kontrol edilir.